Olesno: miasto na Wyżynie Woźnicko-Wieluńskiej

Tego szukamy w Oleśnie

Przekonaj się, co kryje się pod najczęściej wyszukiwanymi frazami internautów, takimi jak: Olesno, praca Olesno, pogoda Olesno, parafia Olesno, LO Olesno, basen Olesno.

Jeśli jesteś osobą, która chce dowiedzieć się czegoś więcej o Oleśnie, tutaj możesz przeczytać kilka słów o jego historii i zapoznać z bieżącymi informacjami (w tym prognoza pogody i dane statystyczne).

Okolice Olesna były zamieszkane już w okresie neolitu (5200-1900 p.n.e.), co potwierdzają znaleziska archeologiczne z Jam, Kozłowic, Ligoty Sternalickiej, Radłowa, Skrońska i Sternalic, a także fragmenty ceramiki z Bodzanowic, Jastrzygowic, Kościelisk i Wachowa. Znaleziono cmentarzyska i osady z epoki brązu, m.in. w Oleśnie-Walcach, Kościeliskach, Bodzanowicach i Karmonkach Starych, zawierające groby z okresu kultury łużyckiej.

Bogactwo przyrody, w tym lasy, doliny rzek oraz strategiczne położenie na skrzyżowaniu ważnych szlaków handlowych, takich jak starożytny szlak bursztynowy z Moraw nad Bałtyk i królewski prowadzący z Wrocławia do Krakowa i dalej nad Morze Czarne, stanowiły niewątpliwy atut osadniczy. Zapewne jedną z tych dróg pod koniec X w. pielgrzymował św. Wojciech, wg tradycji głosząc Słowo Boże w pobliżu Olesna w wiosce nazwanej na jego cześć Wojciechowem.

Wysoki poziom zalesienia oraz umiejscowienie osady wśród pradawnych borów wpłynęły na nadanie jej nazwy, prawdopodobnie związanej z lasami. Polska nazwa „Olesno” mogła wywodzić się od zalesionej okolicy lub gęsto rosnących olch na bagnistych rozlewiskach Stobrawy.

Niemiecka nazwa „Rosenberg” (Różana Góra) wywodzi się od dzikich róż rosnących w mieście oraz od kultu NMP Róży Duchownej-Rosa Mystika w średniowieczu. Legenda mówi o połączeniu imion pięknej Roży i rycerza Woko z rodu Bergów, tworząc nazwę „Rosenberg”. Symbole tych dwóch tradycji są obecne w herbie Olesna, gdzie połowa złotego orła na błękitnym polu reprezentuje Piastów, a połowa czerwonej róży na białym tle symbolizuje Różaną Górę.

Miasto zostało założone przez księcia wrocławskiego Henryka Brodatego w 1208 r. jako zamek myśliwski. Po raz pierwszy wspomniano o Oleśnie w dokumencie erekcyjnym kościoła grodowego w 1226 r., wystawionym przez biskupa wrocławskiego Wawrzyńca na polecenie opolskiego księcia Kazimierza I. W XIII w. stało się kasztelanią z mennicą książęcą, a od 1404 r. otoczone było murami obronnymi.

W 1275 r. książę opolski Władysław I dokonał lokacji miasta Olesno. Niestety, dokument lokacyjny uległ zniszczeniu w wyniku pożaru. Dlatego Bernard, ówczesny pan miasta, przyznał Olesnu nowe prawa miejskie 10 czerwca 1450 r., potwierdzając wcześniejsze ustalenia prawa magdeburskiego.

W XIV wieku, gdy Śląsk ostatecznie odłączył się od Polski, Olesno znalazło się pod panowaniem czeskim. Po śmierci ostatniego Piasta opolskiego, księcia Jana Dobrego, w 1532 r. ziemia oleska stała się częścią Habsburgów. W latach 1645-1666 Olesno było pod kontrolą królów Polski: Władysława IV Wazę (1645-48), Jana Kazimierza Wazę i królowej Ludwiki Marii Gonzagi (1648-1666). Miasto było również w posiadaniu prywatnych właścicieli, takich jak Izabela Zapolya, królowa Węgier, baron Jan von Beess, a przez ponad 200 lat należało do hrabiowskiego rodu Gaschinów (Gaszynów).

W czasie wojny trzydziestoletniej (1618-1648) Olesno doświadczyło licznych zniszczeń w wyniku przemarszów wojsk, grabieży, kontrybucji, gwałtów i pożarów. W 1708 r. epidemia dżumy dotknęła miasto, prawie je wyniszczając. Przetrwało zaledwie około 100 osób z 1003 mieszkańców.

W pierwszej połowie XVIII wieku, w wyniku wojen śląskich, ziemia oleska stała się częścią Królestwa Pruskiego. W 1806 roku wojska francuskie Hieronima Bonapartego zajęły miasto w okresie wojen napoleońskich. Od 1816 r. Olesno stało się siedzibą powiatu w rejencji opolskiej.

W XIX wieku miasto rozwijało się jako ośrodek drukarski, a od 1801 r. działała w nim pierwsza drukarnia na Górnym Śląsku założona przez proboszcza Jana Gałeczkę. W 1848 r. w okresie „Wiosny Ludów” ukazywał się pierwszy lokalny tygodnik polski „Telegraf Górnośląski”. W tym samym stuleciu powstała parafia ewangelicka i gmina żydowska z własnym cmentarzem i bożnicą.

Podczas I wojny światowej Olesno stało się miastem lazaretowym dla rannych żołnierzy różnych narodowości z frontu wschodniego. Ziemia oleska była też miejscem walk powstańczych, zwłaszcza podczas tzw. powstania oleskiego w 1919 r. i III powstania śląskiego w 1921 r. Po podziale Górnego Śląska, miasto pozostało w Niemczech.

W styczniu 1945 r. Olesno zostało pierwszym górnośląskim miastem zajętym przez Armię Czerwoną, a w marcu tego samego roku administracja polska przejęła władzę. Po wojnie miasto było częścią województwa śląsko-dąbrowskiego (1945-1950), a od 1950 r. znajdowało się w nowo utworzonym województwie opolskim. Od 1975 r. należało do województwa częstochowskiego, a w 1999 r. powróciło do Opolszczyzny.

W 1960 roku odbyły się pierwsze „Dni Olesna”. Miasto wielokrotnie zdobyło tytuł "Mistrza Gospodarności" i wygrało konkurs telewizyjny „Bank 440” w 1977 r. Od 1991 r. organizowane są Spotkania Oleśnian w ramach Dni Olesna, gromadzące licznych rodaków zza granicy.